Bạn là người yêu âm nhạc, đặc biệt là đàn piano cũ hay là đàn piano mới, trông nó thật sang trọng và hoành tráng và thật ngạc nhiên vì nó được làm một cách thủ công bởi những tay thợ lành nghề nhất để có được âm thanh tuyệt hảo nhất. Vậy cơ chế hoạt động nó như thế nào?
Sau bài viết " cấu trúc cây đàn piano ngày nay", hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu sâu vào "cơ chế hoạt động cùa đàn piano" để hiểu rõ hơn về cây đàn piano đang mê hoặc chúng ta hoạt động như thế nào và đáng để đầu tư kinh phí khá lớn vào nó ra sao
Bạn hãy nhìn vào sơ đồ miêu tả sau cơ chết hoạt động của đàn piano sau
Về cơ bản, khi phím đàn piano được
nhấn xuống, phần cuối của đòn bẩy sẽ đẩy trục đứng lên trên, khiến đầu
búa gõ vào dây đàn. Cùng lúc đó phím chặn âm được nâng lên khỏi dây đàn,
để chúng rung tự do tạo ra âm thanh.
Hãy lưu ý các số thứ tự được đánh trong ảnh miêu tả trên:
Mỗi
phím đàn piano (1) như là một đòn bẩy, có điểm tựa ở một trục thăng
bằng (2). Khi người chơi nhấn một phím đàn xuống, phần đuôi đòn bẩy được
nâng lên khiến trục đứng (3), đẩy khớp nối (4) một đầu được giữ chặt
lên. Đầu tự do của khớp nối kéo theo chi tiết hình chữ L được gọi là đòn
bẩy thoát (5) (escapement lever) và đòn bẩy lặp (9) (repetition lever).
Đòn
bẩy thoát đẩy con lăn (6), một cuộn nỉ được gắn chặn vào cán búa (7),
đẩy đầu búa lên cao. Đòn bẩy thoát dừng lại khi mà phần đuôi nhô ra của
nó chạm vào nút chỉnh (8). Đầu búa rời khỏi đòn bẩy thoát và gõ vào dây
đàn. Đòn bẩy lặp cũng được nâng lên, nhưng chỉ tới khi khi đòn bẩy thoát
vượt qua nó và chạm vào chiếc ốc rơi (10). Đòn bẩy lặp giữ nguyên vị
trí này cho đến lúc phím đàn được thả ra.
Sau
đó búa rơi một nửa đường về vị trí cũ. Nó bị chặn lại bởi con lăn và
chạm vào đòn bẩy lặp đang ở vị trí được nâng lên cao. Đòn bẩy thoát vì
vậy có thể trượt phía dưới cán búa vẫn đang được nâng lên một nửa để trở
về vị trí ban đầu của nó. Trong lúc đó, búa kiểm tra (11) ngăn đầu búa
gõ lại vào dây đàn.
Nếu
phím đàn được thả ra một phần, búa gõ thoát khỏi búa kiểm tra trong khi
đòn bẩy vẫn giữ nguyên ở trạng thái nâng lên. Nếu người chơi lại ấn
phím đàn này xuống, đòn bẩy thoát có thể một lần nữa đẩy con lăn và làm
cho đầu búa nâng lên, gõ vào dây đàn. (Hệ thống này cho phép sự lặp lại
liên tục của một nốt trước khi phím đàn và chiếc búa kịp quay trở về vị
trí ban đầu của chúng. Đây là một cải tiến quan trọng so với cơ cấu đơn
giản của thời kỳ đầu.)
Trong
lúc này, phần đuôi của phím đàn đẩy phím chặn tiếng (12) lên phía trên,
nâng nó lên khỏi dây đàn. Khi mà phím đàn đã được thả lỏng một phần
nào, phím chặn tiếng rơi ngược lại lên dây đàn làm tắt tiếng đàn.
Khi
phím đàn được thả ra hoàn toàn, toàn bộ cơ cấu lại trở về vị trí đầu
tiên nhờ trọng lực. Không giống với những chiếc grand piano (piano 3
chân), upright piano (piano đứng) không thể dựa vào trọng lực để buộc
mọi thứ trở về vị trí ban đầu. Ở grand piano, các bộ phận đặt nằm ngang
trên phím đàn, còn với upright piano thì bộ cơ lại được xếp gần vuông
góc. Vì không thể chỉ dựa vào trọng lực nên nó dùng thêm các loại dây và
những băng vải nhỏ để kéo các phần của bộ cơ trở về vị trí cũ.
Như vậy, qua bài viết này chúng ta có khái quát về cơ chế hoạt động của đàn piano, bao gồm grand piano và upright piano để thấy được sự "lợi hại" và giá trị chúng ta bỏ ra cho cây đàn piano giá trị khác nhau, thể loại khác nhau cho tương xứng và trên hết là không "phí của" tí nào nhé!
Chúc các bạn có những giây phút vui cùng phím đàn, say mê cùng âm nhạc!
No comments:
Post a Comment